Tekortkoming en verzuim
Tekortkoming en verzuim zijn veelvoorkomende onderwerpen in het burgerlijke recht. De twee concepten zijn nauw verbonden en om de één te begrijpen, moet er ook een goed begrip zijn van de ander. De wet regelt veel over tekortkoming en verzuim omdat het belangrijke elementen van het contractenrecht zijn. Maar wat is een tekortkoming in de nakoming? Wat is verzuim? Wat kun je doen als er sprake is van een tekortkoming in de nakoming?
Tekortkoming in de nakoming
In de wet staat dat je wederpartij jouw schade moet vergoeden, als die schade geleden is doordat je wederpartij tekort is geschoten in de nakoming van zijn verplichting jegens jou. Dan is er sprake van wanprestatie. Die plicht tot schadevergoeding geldt niet, als de wanprestatie niet aan de wederpartij kan worden toegerekend. De wanprestatie kan worden toegerekend als die te wijten is aan de schuld van de wederpartij of aan omstandigheden die voor zijn rekening komen. Als de schuldenaar bijvoorbeeld niet kan leveren door een magazijnbrand, kan hij zich beroepen op overmacht. Die omstandigheid komt namelijk niet voor zijn rekening en kan hem (meestal) ook niet worden toegerekend.
Wat is verzuim?
Als een schuldenaar tekortschiet, is hij dus verplicht tot schadevergoeding. De schuldeiser kan schadevergoeding vorderen als nakoming blijvend onmogelijk is. Voor zover dit niet het geval is en er kan nog worden nagekomen, kan de schuldeiser pas schadevergoeding vorderen als de schuldenaar in verzuim is. Van verzuim is sprake als er weliswaar nog kan worden nagekomen, maar dit niet gebeurt en de vertraging aan de wederpartij kan worden toegerekend. Verzuim treedt in als nakoming uitblijft nadat een ingebrekestelling is gestuurd. Daarin moet een redelijke termijn voor de nakoming worden gesteld. Verzuim kan ook zonder ingebrekestelling intreden. Dat is het geval als de afgesproken termijn voor nakoming is verstreken en nakoming uitblijft, als de verbintenis voortvloeit uit onrechtmatige daad of strekt tot schadevergoeding, of als de schuldenaar duidelijk heeft gemaakt dat hij zal tekortschieten.
Wat kun je doen bij wanprestatie?
Als er sprake is van wanprestatie, heb je vaak een keuze om:
- de overeenkomst te ontbinden;
- nakoming vorderen;
- schadevergoeding vorderen;
- of een combinatie daarvan.
Wanneer een partij bij een overeenkomst zijn verplichtingen niet nakomt kun je eerst nakoming vorderen. Als dit geen geschikte optie is, kun je ervoor kiezen om de overeenkomst te ontbinden. Vervolgens is de partij wiens tekortkoming een grond voor ontbinding heeft opgeleverd, verplicht de schade van haar wederpartij te vergoeden. Daarnaast is van belang dat er verschillende regels gelden voor specifieke soorten overeenkomsten. In de overeenkomst kan afgeweken worden van het wettelijk stelsel. Zo zijn voor de aankoop van woningen in zowel het NVM-model koopovereenkomst en het Amsterdamse model koopovereenkomst specifieke regels over ontbinding en schadevergoeding opgenomen, waarin wordt afgeweken van het wettelijk stelsel.
Advocaat bij tekortkoming en verzuim
Tekortkomingen in de nakoming van verbintenissen komen vaak voor in de praktijk. Het is belangrijk om te weten wat de mogelijkheden en vereisten zijn als je ermee te maken krijgt. De advocaat contractenrecht van Lexys Advocaten kan je meer vertellen over wanprestatie, verzuim en de stappen die moeten worden gezet om schadevergoeding te kunnen vorderen of om de overeenkomst te ontbinden.