Erfdienstbaarheid opheffen
In alle leveringsaktes van vastgoed staat een kopje over erfdienstbaarheden. Een erfdienstbaarheid is een verplichting die de eigenaar van het ene perceel (het dienende erf) heeft jegens de eigenaar van het andere perceel (het heersende erf). Bijvoorbeeld een recht van overpad. Zo’n erfdienstbaarheid kan voor een vastgoedeigenaar behoorlijk bezwarend zijn. Gelukkig is het onder omstandigheden mogelijk om een erfdienstbaarheid door de rechter op te laten heffen. Dat is echter niet makkelijk.
Erfdienstbaarheid opheffen wegens onvoorziene omstandigheden
Als er sprake is van omstandigheden die partijen bij de vestiging van de erfdienstbaarheid niet hadden voorzien, dan kan de rechter een erfdienstbaarheid opheffen of wijzigen. Bij onvoorziene omstandigheden kan gedacht worden aan een verzwaring van het gebruik van een recht van overpad, bijvoorbeeld door verdeling van het heersende erf of een wijziging van de op het heersende erf ontplooide activiteiten. Ook een verandering in de inrichting van het dienende erf kan een onvoorziene omstandigheid zijn. Vereist bij een opheffing of wijziging wegens onvoorziene omstandigheden, is dat die omstandigheden zodanig zijn, dat een ongewijzigde instandhouding van de erfdienstbaarheid in strijd is met de redelijkheid en billijkheid.
Een interessante vraag werpt zich nog op in hoeverre een erfdienstbaarheid die door verjaring is ontstaan, kan worden opgeheven of gewijzigd in verband met onvoorziene omstandigheden. In dat geval moet gekeken worden naar de vraag waarmee partijen rekening gehouden zouden hebben, als wel een akte van vestiging zou zijn opgemaakt.
Erfdienstbaarheid opheffen wegens strijd met het algemeen belang
Een andere grond voor opheffing van een erfdienstbaarheid, is als het in stand houden daarvan in strijd komt met het algemeen belang. Daarvan kan bijvoorbeeld sprake zijn, wanneer een stedenbouwkundig plan zou worden geblokkeerd, omdat de te bebouwen weilanden met diverse erfdienstbaarheden zijn belast. In dat geval kan de rechter die erfdienstbaarheid ook opheffen. Vereist daarbij is wel dat er minimaal 20 jaar is verstreken sinds de vestiging van het recht.
Erfdienstbaarheid opheffen bij onmogelijkheid uitoefening of gebrek aan belang
Het kan ook zo zijn dat de uitoefening van de erfdienstbaarheid onmogelijk is geworden. Bijvoorbeeld als er een recht van overpad is over een perceel, maar dat perceel permanent onder water is gelopen. Ook kan het zo zijn dat de eigenaar van het heersende erf, geen belang meer heeft bij uitoefening van de erfdienstbaarheid. Bijvoorbeeld als er een openbare weg is aangelegd, en er geen gebruik meer hoeft te worden gemaakt van het recht van overpad. In dat geval is wel tevens vereist, dat het niet aannemelijk is dat het belang bij de uitoefening van de erfdienstbaarheid terugkomt. Let wel: het gaat hier om de vraag of de eigenaar van het heersende erf een belang heeft bij de uitoefening. Het belang van de eigenaar van het dienende erf, wordt niet meegewogen door de rechter.
Advocaat bij opheffen erfdienstbaarheid
Wilt u advies bij het opheffen van een recht van overpad, recht van weg of andere erfdienstbaarheid? Neem dan contact op met de advocaat vastgoedrecht van Lexys Advocaten.