Wat kan je tegen een rechterlijke uitspraak doen?
Een rechterlijke uitspraak is een bindende beslissing aan het eind van een procedure. Je moet je hier dus aan houden. Het kan gebeuren dat je het niet eens bent met het oordeel van de rechter. Of je vindt dat je advocaat niet de juiste feiten naar voren heeft gebracht of die feiten niet goed juridisch heeft weten te duiden. Wat kun je doen als je het niet eens bent met de uitspraak? In het procesrecht bestaan er een aantal rechtsmiddelen die kunnen worden aangewend om de uitspraak waar je het niet mee eens bent, onderuit te krijgen.
Gesloten stelsel van rechtsmiddelen
In Nederland kennen we een gesloten stelsel van rechtsmiddelen. Dat houdt enerzijds in dat er uitsluitend de rechtsmiddelen zijn die in de wet staan. Anderzijds houdt het in dat er telkens slechts één rechtsmiddel beschikbaar is. Je kan dus niet kiezen: de wet bepaalt in welk geval welk rechtsmiddel moet worden aangewend. Hieronder worden de diverse rechtsmiddelen besproken.
Verzet tegen verstekvonnis
Als een partij niet verschijnt in het geding, zal de rechter tegen deze partij verlenen. De rechter wijst vervolgens een verstekvonnis. Meestal wordt de vordering van de eiser dan geheel toegewezen, omdat de gedaagde geen verweer heeft gevoerd. Het rechtsmiddel dat dan open staat heet ‘verzet’. Door het doen van verzet wordt de procedure heropend. De veroordeelde heeft een termijn van vier weken om in verzet te gaan. Zie het artikel over verstek, verstekvonnis en verzet voor meer informatie over verzet.
Hoger beroep
In de meeste gevallen zal de gedaagde of verweerder gewoon verschijnen in het geding. Aan het eind van de rechtszaak zal de rechtbank of kantonrechter uitspraak doen in een vonnis (bij een dagvaardingsprocedure) of in een beschikking (bij een verzoekschriftprocedure). Dat heet dan een vonnis op tegenspraak. Tegen een dergelijke uitspraak staat hoger beroep open. In hoger beroep wordt de zaak inhoudelijk opnieuw beoordeeld door een hogere rechter (het gerechtshof). Hoger beroep biedt partijen dus een tweede kans om hun gelijk te halen.
Cassatie
Na het hoger beroep is er nog één hoger Nederlands rechtsmiddel. Tegen een arrest of beschikking van het gerechtshof kunnen partijen in cassatie bij de Hoge Raad. In cassatie zal de Hoge Raad de zaak niet inhoudelijk opnieuw beoordelen. De Hoge Raad beoordeelt alleen of het gerechtshof de juiste overwegingen heeft gemaakt wat betreft toepassing van het recht, het volgen van de gerechtelijke procedure en het motiveren van de uitspraak. Daarnaast is, net als bij hoger beroep, een advocaat verplicht in cassatie.
Rectificatie
In het geval er kennelijke fouten in het vonnis of de beschikking staan, kunnen deze worden gerectificeerd. Rectificatie houdt in dat bepaalde fouten worden gecorrigeerd zonder dat hoger beroep hoeft te worden ingesteld. Het gaat hier bijvoorbeeld om kennelijke verschrijvingen en rekenfouten. Ook is er rectificatie mogelijk als de rechter heeft verzuimd op een onderdeel van de vordering te beslissen. De fout moet kunnen worden hersteld zonder dat het tot een andere uitspraak zou leiden.
Herroeping wegens bedrog
Als een uitspraak berust op bedrog dat door een partij in de procedure is gepleegd, kan de uitspraak worden herroepen. Er kan sprake van bedrog zijn als een partij bepaalde feiten heeft verzwegen, waardoor de uitspraak voor die partij gunstiger is dan als die feiten kenbaar waren geweest. De uitspraak wordt dan herroepen en de procedure heropend. In dit artikel kun je meer lezen over herroeping wegens bedrog in rechterlijke procedure.
Conclusie
Er bestaan een aantal rechtsmiddelen die kunnen worden aangewend als je het niet eens bent met de uitspraak van de rechter. De meest gebruikelijke hiervan is het hoger beroep. Als je het niet eens bent met een rechterlijke uitspraak, is het raadzaam contact op te nemen met een advocaat. Sommige rechtsmiddelen kunnen namelijk alleen met behulp van een advocaat worden ingesteld. De advocaat procesrecht van Lexys Advocaten kan je meer vertellen over de mogelijkheden als je het oneens bent met een rechterlijke uitspraak.