Hoger beroep
Als je het niet eens bent met een rechterlijke uitspraak, dan kun je meestal in hoger beroep. De uitspraak die in eerste aanleg is gedaan, is echter wel bindend totdat in hoger beroep anders is beslist. Hoger beroep houdt in dat een hogere rechter (van het gerechtshof) de zaak opnieuw inhoudelijk beoordeelt.
Wie kan hoger beroep instellen?
Niet alleen de ‘veroordeelde’ partij kan in hoger beroep, maar ook degene die gelijk heeft gekregen. Dat kan bijvoorbeeld zijn als niet alle vorderingen zijn toegewezen, maar ook als de rechter bepaalde feiten in het vonnis heeft vastgesteld, die later alsnog nadelig kunnen uitpakken. Degene die hoger beroep instelt, wordt appellant genoemd. De gedaagde in hoger beroep wordt geïntimeerde genoemd. In tegensteling tot procedures in eerste aanleg, is in hoger beroep altijd vertegenwoordiging door een advocaat verplicht. Ook als de zaak in eerste aanleg bij de kantonrechter diende. Daarnaast kan alleen hoger beroep worden ingesteld als het financiële belang van de zaak hoger is van €1.750,- (prijspeil 2023).
Procesverloop hoger beroep
Het hoger beroep vangt aan met een dagvaarding (in een dagvaardingsprocedure) of beroepschrift (in de verzoekschriftprocedure). Door in hoger beroep te gaan, wordt de tenuitvoerlegging van de bestreden uitspraak geschorst, tenzij deze uitvoerbaar bij voorraad. In dat geval kan nog wel schorsing van de executie worden gevraagd, maar dat wordt niet vaak toegewezen.
Gronden van het hoger beroep
In de dagvaarding of het beroepschrift hoeft de advocaat van de appellant meestal nog niet uit te leggen waarom de uitspraak van de rechtbank moet worden vernietigd. Dit gebeurt pas in de zogenaamde memorie van grieven. De advocaat van de geïntimeerde reageert hier schriftelijk op in een memorie van antwoord. Vervolgens kan het gerechtshof een mondelinge behandeling inplannen. Vroeger werd dat ook wel pleidooi of comparitie van partijen genoemd. Ten slotte doet het gerechtshof uitspraak in een arrest (in een dagvaardingsprocedure) of beschikking (in een verzoekschriftprocedure). In de uitspraak verklaart het gerechtshof het beroep (deels) gegrond of (deels) ongegrond en bekrachtigt of vernietigt het (deels) de uitspraak van de lagere rechter. Daarnaast zal het gerechtshof nog wat zeggen over de proceskosten in eerste aanleg en in hoger beroep. Als je het niet eens bent met deze uitspraak, kun je nog in cassatie bij de Hoge Raad.
Valkuilen en aandachtspunten bij hoger beroep
Procederen in hoger beroep is een vak apart. Allereerst omdat het uitgaat van het zogenaamde grievenstelsel. Dat houdt in dat het gerechtshof alleen de delen van de uitspraak vernietigt, waar een grief tegen gericht is. De rest blijft in stand en blijft partijen dus binden. Een andere valkuil zit in de kleine lettertjes van de wet. Zo is de beroepstermijn meestal drie maanden, maar geldt in sommige zaken een andere termijn. Die termijn kan verstopt zijn in de wet. Dat is bijvoorbeeld het geval in zaken waarbij het gaat om de vernietiging van een besluit van een Vereniging van Eigenaars. Daarvoor geldt een hoger beroepstermijn van slechts één maand en moet bovendien meteen een uitgewerkt beroepschrift ingediend worden. Dit is ‘verstopt’ in de tweede zin van artikel 5:130 lid 3 BW, terwijl je deze bepaling eerder in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering zou verwachten. Het wordt dus nogal eens over het hoofd gezien. Ook voor het kort geding geldt een andere beroepstermijn, namelijk 4 weken. Daarnaast kan geen hoger beroep worden ingesteld tegen een verstekvonnis. Het enige rechtsmiddel dat daartegen openstaat is verzet.
De grootste valkuil: het rechtsmiddelenregister
Dan tot slot de grootste valkuil, namelijk het rechtsmiddelenregister. Want zelfs als je denkt dat je overal aan gedacht hebt, kan het nog mis gaan. Want als er bijvoorbeeld hoger beroep wordt ingesteld in een zaak waarin is bepaald dat de uitspraak in de plaats treedt van een akte tot levering van een onroerende zaak, dan moet het hoger beroep binnen 8 dagen worden ingeschreven in het zogenaamde rechtsmiddelenregister. Gebeurt dat niet, dan is de appellant niet ontvankelijk. Dan is het dus einde oefening.
Lexys Advocaten specialist procederen in hoger beroep
Hoger beroep is een belangrijk rechtsmiddel dat partijen bij een rechtszaak een tweede kans biedt om alsnog hun gelijk te halen. Aan het instellen van hoger beroep zitten wel de nodige haken en ogen. Wil je meer weten over het tijdig en juist instellen van hoger beroep, of over de beste manier waarop in jouw zaak kan worden geprocedeerd? Neem dan contact op met de procesrecht specialist van Lexys Advocaten.
