03 oktober 2025
Het kan voorkomen dat je de keuze maakt (of moet maken) om een rechtszaak in tweeën te knippen. In de ene zaak vorder je dat je wederpartij wordt veroordeeld tot schadevergoeding, op te maken bij staat. In de procedure die daarop volgt (de schadestaatprocedure), moet de omvang van de schade worden vastgesteld. Als je de procedure wint en de zaak wordt naar schadestaat verwezen, kan het gevoel ontstaan dat de buit al bijna binnen is. Je kan na de schadestaatverwijzing zelfs al executoriaal beslag leggen.
Toch ligt het wat complexer dan dat. In de eerste procedure is weliswaar al vastgesteld dat je wederpartij aansprakelijk is. Maar de schadestaatprocedure is alles behalve een gelopen race. Je moet in de schadestaatprocedure namelijk zowel de schade als het causaal verband bewijzen. Robert van Ewijk is advocaat gespecialiseerd in incasso en procesrecht en legt uit hoe dit zit. Ook legt hij uit waarom het in de schadestaatprocedure alsnog mis kan gaan.
In de twee procedures worden verschillende juridische vraagstukken behandeld. Bij het vaststellen van de aansprakelijkheid en schadeplichtigheid, gaat het in feite alleen om de vraag of gronden zijn voor het vaststellen van aansprakelijkheid. Bijvoorbeeld of er onrechtmatig is gehandeld, sprake is van een tekortkoming in de nakoming van een overeenkomst, of dat er sprake is van een normschending. Ook zal de rechter bekijken of er sprake is van verzuim, als dat noodzakelijk is voor het aannemen van aansprakelijkheid. Verder zal de rechter altijd kijken of er in ieder geval een kans bestaat dat de eiser in de zaak schade heeft geleden. Als aan die voorwaarden is voldaan, wordt de zaak verwezen naar schadestaat. Daarmee is echter nog niets gezegd over de omvang van de schade.
Daardoor kan het gebeuren dat de eerste procedure succesvol eindigt, maar de winnaar alsnog met lege handen komt te staan. In de schadestaatprocedure moet de rechter namelijk niet alleen kijken óf er überhaupt schade is geleden en hoe hoog die is, maar ook of de betreffende schadeposten, in causaal verband staan met de verweten gedragingen. Is dat niet het geval, dan sta je in de schadestaatprocedure alsnog met lege handen. Zoiets kan ook in de details zitten. Bijvoorbeeld als de rechter in de eerste procedure oordeelt dat de wederpartij aansprakelijk is wegens gedragingen A, B en C, maar niet wegens gedragingen D, E en F. Als de schade alleen in causaal verband staat tot de laatste drie gedragingen maar niet tot de gedragingen waarvoor de aansprakelijkheid is vastgesteld, dan wordt de schadevordering afgewezen.
Daarom zou het ook voor de winnaar verstandig kunnen zijn om hoger beroep in te stellen tegen een (op het eerste oog) positief vonnis. Namelijk als de aansprakelijkheid niet op alle vlakken is vastgesteld. Daarvoor moet verder gekeken worden dan het dictum van het vonnis. In de rechtsoverwegingen van de uitspraak staat namelijk hoe de rechter tot het oordeel is gekomen en op welke gronden die aansprakelijkheid en schadeplichtigheid aanwezig acht.
Andere aspecten die in een schadestaatprocedure een rol kunnen spelen, zijn bijvoorbeeld:
De advocaten van Lexys hebben jarenlange ervaring in het schadevergoedingsrecht en beslag- en executierecht en zijn gespecialiseerd in het voeren van schadestaatprocedures. Neem contact op voor meer informatie.